De paus belegt een synode waar het misbruik niet op de agenda staat - dus blijft hulpbisschop Mutsaerts thuis

Nu de rooms-katholieke kerk door de nieuwe onthullingen over seksueel misbruik door geestelijken en het toedekken daarvan in een diepe crisis is beland, vindt Mutsaerts dat de bisschoppen het dáárover moeten hebben, als ze volgende maand samenkomen in Rome. Maar die crisis is niet het onderwerp van de synode: die heeft als titel Jongeren, geloof en de onderscheiding van de roeping.

Mutsaerts heeft paus Franciscus eind augustus een brief gestuurd waarin hij zich ‘met argumenten omkleed’ heeft afgemeld. Op die brief heeft hij nog geen reactie gehad. Komend voorjaar staat het seksueel misbruik wel op de agenda: paus Franciscus heeft hoge bisschoppen van over de hele wereld gesommeerd dan naar Rome te komen om over de aanpak van het seksueel misbruik en de doofpotcultuur te spreken. Veel te laat, vindt Mutsaerts.

“Het heeft te maken met alle recente schandalen”, vertelt de hulpbisschop. Hij somt op. De paus die ervan wordt beschuldigd zelf misbruik te hebben toegedekt. Aartsbisschop McCarrick, de hoge Amerikaanse geestelijke die terugtrad nadat bekend werd dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik. En het gebrek aan openheid bij de paus in reactie op de beschuldigingen van aartsbisschop Viganò, die hem verweet het misbruik te hebben toegedekt.

Is het waar?

“Voor mij persoonlijk is de geloofwaardigheid van de kerk in het geding. We moeten nu niet als bisschoppen over jongeren gaan spreken. Alsof er nu niks tussen ons en de jongeren in staat. We moeten eerst eens opheldering geven over de schandalen. Ook de schandalen die de paus raken.”

Mutsaerts wijst op de brief van aartsbisschop Viganò, waarin de paus – en vele anderen – ervan beschuldigd worden het seksueel misbruik door rooms-katholieke geestelijken te hebben toegedekt. 

“Viganò is een serieus man. Hij doet serieuze aantijgingen. Wees daar open over. Maar de paus zwijgt. Misschien zijn de motieven van Viganò niet helemaal zuiver, dat weet ik niet (Viganò staat bekend als fervent tegenstander van de lijn van paus Franciscus, red). Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom: is het waar wat Viganò beweert?”

Bijna optimaal

Volgens Mutsaerts moet er onafhankelijk onderzoek worden gedaan naar de beschuldigingen aan het adres van de paus. “Anders blijven er dingen sluimeren. Er moet een zuivering plaatsvinden. Ik denk dat het echt nodig is. En dat onderzoek moet echt onafhankelijk zijn. De onderzoekers mogen allemaal atheïst zijn, zolang er maar geen bisschoppen en priesters bij zitten, of andere functionarissen van de kerk. Ik denk dat we het in Nederland met de commissie-Deetman indertijd bijna optimaal hebben gedaan. Het gaat mij nu dan ook niet om de situatie in ons land. Het gaat me om wat elders in de wereld nog onderhuids verborgen zit en toegedekt wordt.”

In een verklaring zegt de Nederlandse Bisschoppenconferentie, de vergadering van alle (hulp)bisschoppen van het land, de keuze van Mutsaerts te respecteren. De conferentie ‘onderstreept nogmaals het belang van concrete maatregelen voor een veilige kerk voor kinderen en jongeren. Zij ziet de komende synode echter als een kans om dit aan te kaarten in de context van het thema en daar met bisschoppen uit alle landen van de wereld over te spreken.’ In plaats van Mutsaerts zal hulpbisschop De Jong van Roermond de bisschoppensynode bijwonen.

Hulpbisschop Rob Mutsaerts sprak uitgebreid met Trouw. Het volledige gesprek kunt u vanaf morgenochtend beluisteren in onze podcast ‘De Roomse Loper’. 

Lees ook:

Jim VanSickle werd misbruikt door een priester, 'Het kind in mij is al 40 jaar kapot'

Slachtoffer Jim VanSickle is een van de getuigen in het justitierapport dat het grootschalig seksueel misbruik van de rooms-katholieke kerk in de Amerikaanse staat Pennsylvania blootlegde. Voor VanSickle is het rapport slechts een begin. ‘Dit moet in elk bisdom ter wereld gebeuren.’