CO TO JEST MIZOFOBIA I JAK SOBIE Z NIĄ PORADZIĆ?

Terminem germofobia opisuje się patologiczny lęk przed zarazkami, bakteriami, nieczystością, zakażeniem oraz infekcją. Germofobia, zwana również mizofobią, fobią przed zarazkami lub bakcylofobią, najczęściej wiąże się z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, ale może występować u wielu osób. Osoby chore na germofobię mogą czuć przymus nadmiernego mycia rąk oraz korzystania z innych środków ostrożności chroniących przed zakażeniem. Zarazki obecne są wszędzie, a wszystkim przestrzegającym zasad higieny oraz zdrowego stylu życia zaleca się korzystanie z ogólnych środków ostrożności zapobiegających zakażeniu.

Żyjąc pełnią życia trudno uniknąć natrafienia na brud, chorobę czy bakterie, ale dla niektórych osób, lęk przed zetknięciem się z zarazkami znacząco zakłóca ich normalne funkcjonowanie. Dla chorych na mizofobię niezwykle trudno jest ocenić, które sytuacje są niebezpieczne, ponieważ odczuwają niepokój lub panikę, podczas codziennych sytuacji z udziałem zarazków. Podejmą oni szeroko zakrojone działania w celu uniknięcia zakażenia lub w celu dezynfekcji siebie oraz miejsca, w którym przebywają.

Przyczyny mizofobii

Osoby o większym ryzyku wystąpienia fobii to osoby z przypadkami zaburzeń lękowych i depresji w rodzinie. U niektórych osób mizofobia ujawnia się po przeżyciu traumatycznego zdarzenia, a u innych w skutek skupiania się na zarazkach, co wywołane jest już istniejącym lękiem. Według niektórych ekspertów, zwiększone stosowanie artykułów higienicznych, takich jak nakładki na deski sedesowe, czy środków do dezynfekcji rąk, przyczyniło się do wzrostu występowania mizofobii w Stanach Zjednoczonych. Pacjenci chorzy na zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD) są w grupie większego ryzyka wykształcenia mizofobii, ponieważ mogą oni doświadczać obsesyjnych myśli na temat zarazków oraz ulegać przymusowi czyszczenia i dezynfekowania domu lub miejsca pracy.

Objawy mizofobii

unikanie miejsc postrzeganych jako skupiska zarazków
przeznaczanie zbyt dużej ilości czasu na mycie się i odkażanie
obsesyjne mycie rąk
niechęć do dzielenia się osobistymi przedmiotami
unikanie kontaktu fizycznego z innymi osobami
obawa przed zarażeniem się od dzieci
unikanie tłumów lub zwierząt

Kiedy chorzy wystawieni są na działanie zarazków lub potencjalnego zakażenia, mogą oni doświadczać somatycznych objawów paniki, takich jak podwyższone tętno, nudności, płytki oddech, pocenie się, itp.
Żeby zostać zdiagnozowanym, trzeba wykazać, że lęk przed zarazkami znacząco zakłóca codzienne funkcjonowanie chorego lub jego relacje z innymi ludźmi. Osoba cierpiąca na mizofobię zauważy, że chęć uniknięcia zarażenia czy choroby, oddziałuje na interakcje z innymi osobami czy zdolność do podróżowania lub pracy.

Opcje leczenia

Mizofobię zazwyczaj leczy się przy pomocy psychoterapii, farmakoterapii lub kombinacji tych dwóch metod.
W celu zahamowania objawów zaburzeń lękowych, często przepisywane są leki antydepresyjne, znane inaczej jako selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny (SSRI). W leczeniu mizofobii wykorzystuje się również terapię ekspozycyjną, podczas której pacjenci sukcesywnie przyzwyczajają się do odwracania zachowania w sposób bezpieczny i stopniowy (np. zwiększanie odstępu czasu pomiędzy myciem rąk). Z kolei terapia poznawczo-behawioralna może pomóc pacjentowi sprawdzić prawdziwość wzorców myśli irracjonalnych na temat zarazków i zakażenia. Jest wielu specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego, którzy specjalizują się w leczeniu fobii, więc nigdy nie wstydź się mówić głośno o Twoich konkretnych objawach i ich wpływie na Twoje życie.

Kroki działania

Wyedukuj się – jednym z wyzwań w pokonaniu mizofobii jest nauka poprawiania irracjonalnych myśli na temat zarazków i zarażenia. Czytanie lub oglądanie materiałów filmowych o bakteriach i ich naturalnej roli
w organizmie ludzkim i środowisku może pomóc w radzeniu sobie z lękiem i niepokojem. Edukacja może dać Ci świadomość wymagań odnośnie ogólnej higieny, co może być pomocne w ocenie własnych zachowań w porównaniu z zaleceniami lekarzy.

Znajdź wsparcie – miliony ludzi cierpi na jakąś fobię specyficzną, więc poświęć trochę czasu, żeby sprawdzić jakie grupy wsparcia dostępne są w Twojej okolicy. Spotkania grup wsparcia, online lub osobiste, mogą okazać się siłą napędzająca w życiu osób chcących poradzić sobie z lękiem przed zarazkami. Co więcej, nie wstydź się powiedzieć przyjaciołom i rodzinie o swojej fobii i o wsparciu, którego mogą Ci udzielić w procesie leczenia.

Skorzystaj z pomocy specjalisty – ciężko jest przezwyciężyć fobię bez pomocy profesjonalisty. Porozmawiaj z lekarzem lub specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego o rodzajach terapii i/lub leków, które mogłyby pomóc Ci rozpocząć pracę nad zaburzeniami lękowymi i zmniejszyć zachowania obsesyjne obecne w Twoim życiu. Mogą oni potrzebować dalszej oceny, aby ustalić czy masz OCD czy też inne zaburzenia lękowe. Jeśli nie mają doświadczenia w pracy z mizofobią, zapytaj o skierowanie do eksperta w tym zakresie.

Mimo, że mizofobia może wydawać się przytłaczająca, jest ona problemem możliwym do wyleczenia.
Z odpowiednią wiedzą i wsparciem, możesz zacząć uczyć się radzić sobie z lękiem przed zarazkami i cieszyć się pełnią życia i zdrowia.

Autor: Kathleen Smith, PhD

Bibliografia:

www.aseanjournalofpsychiatry.org

journals.plos.org/plosone/article

www.epigee.org/mental_health/mysophobia.html

adaa.org/…/medication

Źródło: www.psycom.net/mysophobia-germophobia/

Tłum.: Piotr Przybył