Boże miłosierdzie
![](https://seedus4268.gloriatv.net/storage1/yzaombzdmcx7bnihu7zo9yk7ntvnrk4y12ailbe.webp?scale=on&secure=7CBfp1JTU-UkwQzdX-Kg6A&expires=1718787617)
Ks. dr hab. Wojciech Pikor
Biblijne pytania o Boże miłosierdzie
prorok.edu.pl/posts/boze-milosierdzie-170.php
Chciałbym zaprosić do wędrówki po Starym Testamencie w poszukiwaniu miłosiernego oblicza Boga. Nie jest wcale rzadkim stereotyp myślowy przeciwstawiający Boga Starego Przymierza, rzekomo mściwego, zagniewanego i karzącego, Bogu Nowego Przymierza, którego miłość i miłosierdzie objawiły się w całej pełni w Jezusie Chrystusie. Jan Paweł II w encyklice Dives in misericordia zauważa jednak, iż «pojęcie „miłosierdzie” ma swoją długą i bogata historię w Starym Testamencie. Musimy do tej historii sięgnąć, ażeby tym pełniej ujawniło się owo miłosierdzie, które objawił Chrystus» (nr 4). Trudno szukać w Pierwszym Testamencie systematycznego wykładu o Bożym miłosierdziu. Zapisana tam historia zbawienia przynosi «doświadczenie miłosierdzia Bożego zarówno społeczne i wspólnotowe, jak też indywidualne i wewnętrzne» (tamże). Stąd też miłosierdzie przynależy nie tylko do pojęcia Boga, gdyż jest «treścią obcowania Izraela, poszczególnych jego synów i córek, z Bogiem, treścią dialogu, jaki z Nim prowadzą» (tamże). W ten dialog chcemy się włączyć, by z pozycji czytelnika przejść w sytuację rozmówcy Boga. Pytania ludzi Starego Testamentu są bowiem w istocie pytaniami ludzi każdego czasu i miejsca. Ludzkiej egzystencji nie jest obce cierpienie i zło, dlatego dialog z Bogiem nie jest wolny od wątpliwości co do rzeczywistości miłosierdzia Bożego. Szukając na nie odpowiedzi w Starym Testamencie, nie chcę uprawiać apologetyki. Pragnę tylko zrozumieć siebie, nazwać swoje dylematy i zawierzyć je Bożej miłości, pokornie odkrywając jej logikę i siłę.
1. Czy Bóg odrzucił bratobójcę? Pytanie Kaina o stronniczość u Boga (Rz 4,1-16)
2. Czy Bóg ma serce? Pytanie Księgi Rodzaju o sens potopu
3. Jak w niedzielę czynić miłosierdzie? Pytanie Dekalogu o sens świętowania niedzieli
4. Czy dla Boga nie ma różnicy między sprawiedliwym i grzesznikiem? Pytania Abrahama wobec zniszczenia Sodomy i Gomory (Rdz 18,16-33)
5. Czy Abraham był gotów złożyć w ofierze swojego syna? Pytanie Księgi Rodzaju o cel Bożej próby wiary Abrahama (Rdz 22,1-19)
6. Czy można na Bogu wymusić miłosierdzie? Pytania Mojżesza o obecność Boga podczas wędrówki Izraelitów przez pustynię (Wj 32–34)
7. Dlaczego człowiek doświadcza pustyni w swoim życiu? Pytanie Księgi Powtórzonego Prawa o duchowość pustyni
8. Czy Pan Bóg polecił Izraelitom wymordować ludność Kanaanu? Pytanie o Boże miłosierdzie po lekturze Księgi Jozuego
9. Dlaczego Jefte złożył w ofierze swoją córkę? Pytanie Księgi Sędziów o kształt ludzkiego ojcostwa
10. Czy dziecko może zbawić świat? Izajaszowe pytanie o Boże Narodzenie»
11. Dlaczego wobec pasji Sługi Jahwe nie można przejść obojętnie? Pytanie Księgi Izajasza o znaczenie Wielkiego Piątku
12. Czy Bóg jest jeszcze naszym Ojcem? Pytanie o naturę Bożego ojcostwa w świetle starotestamentalnego «Ojcze nasz» (Iz 63,7–64,11)
13. Czy Bóg mnie oszukał? Pytanie Jeremiasza o wiarygodność Boga wobec samotności człowieka
14. Czy te kości powrócą znów do życia? Pytanie Księgi Ezechiela o życie po śmierci (Ez 37,1-14)
15. Jak być wiernym dzisiaj? Pytanie Ozeasza o sens wierności powołaniom życiowym
16. Gdzie szukać Boga? Pytanie proroka Amosa o miejsce doświadczenia Bożego miłosierdzia
17. Dlaczego Jonasz uciekał przed Bogiem? Jonaszowe zmaganie się z Bożym miłosierdziem
18. Jak w obliczu cierpienia wierzyć w Boże miłosierdzie? Pytanie Habakuka o wiarę dającą życie
19. Dlaczego Pan Bóg zapowiada dzień swego gniewu? Pytanie Sofoniasza o sens «dnia Pańskiego
20. Czy Bogu obojętne jest ludzkie cierpienie? Cierpiącego Hiob poszukiwanie zrozumienia tajemnicy Boga
21. Czy Pan Bóg przebaczy mi mój grzech? Pytanie Psalmu 51 o postawę Boga wobec grzechu człowieka
22. Dlaczego Bóg przebacza? Psalm 103 w poszukiwaniu źródeł Bożego miłosierdzia
23. Czy człowiek ma wpływ na swoje życie? Pytanie o pesymizm Koheleta (Koh 3,1-15)
24. Dlaczego śmierć? Pytanie Księgi Mądrości o Boże pragnienie życia dla człowiek
25. Dlaczego śmierć Jezusa na krzyżu nazywana jest «godziną miłosierdzia»?
**************************************************************
Miłosierne spojrzenie Boga Ojca
Starotestamentalne «Ojcze nasz» zapisuje zatem powrót Izraelitów do utraconego synostwa. Odkrywają na nowo swoją zależność i przynależność do Boga. Nie jest to już dla nich tylko naturalna konsekwencja pochodzenia z ręki Boga («My jesteśmy gliną, Ty jesteś naszym Twórcą» w 64,7b). Pragną poddać się panowaniu Jahwe, by w ten sposób stać się na powrót ludem noszącym Jego imię (63,19a). Synostwo zostaje przez nich przyjęte jako udział w «dziedzictwie», w dobrach samego Boga (63,17b).
Wsłuchując się w słowa ich prośby można odnieść wrażenie, że również Jahwe musi odnaleźć swoje ojcostwo: «Odmień się (dosłownie «wróć, powróć») przez wzgląd na swe sługi» (63,17b). Nawrócenie miałoby najpierw dotknąć wnętrzności Boga, które byłyby znów poruszone uczuciem miłości i miłosierdzia do swego ludu (63,17). Koniecznym byłoby także nawiązanie bezpośredniej relacji, która od «spojrzenia» (63,15a; 64,8b) prowadziłaby do «rozpoznania» swego syna (63,16). Wreszcie oczekują teofanii Boga – «rozdarcia niebios i zstąpienia» (63,9b; 64,2b), by Bóg jak dawniej towarzyszył wędrówce życiowej swego syna.
Bóg jednak ani prze moment nie odmówił ludowi swego miłosiernego oblicza, jak zauważa dalej sam prorok: «Wychodzisz naprzeciw temu, który raduje się czyniąc sprawiedliwość i na Twoich drogach pamięta o Tobie» (64,4a). By doświadczyć miłości Boga Ojca, potrzeba nie tylko ufności i śmiałości właściwej synowi. Jeśli droga człowieka jest zawsze drogą Boga, to trzeba, by syn wszedł w ślady Ojca – Jego sprawiedliwości, Jego sposobu myślenia i działania.
Starotestamentalne «Ojcze nasz» nie kwestionuje miłosierdzia Bożego. Pokazuje tylko, że będzie one dziedzictwem człowieka, gdy ten jak prawdziwy syn zaufa słowu Boga Ojca, przyjmie Jego napomnienie, podda się Jego prowadzeniu. Uczy nas tego nie tylko prorok. Jest to lekcja Jezusa Chrystusa, Syna Bożego, którego «pokarmem było pełnienie woli» Ojca (J 4,34; por. Łk 2,49). W pozostawionej przez siebie modlitwie «Ojcze nasz» uczy nas bycia synami i córkami Boga.
prorok.edu.pl/czytelnia/boze-milosierdzie.php