Tragiczny koniec Gonzalo Liry: Głos uciszony na Ukrainie /ŚWIAT 13 STYCZNIA 2024 R

Gonzalo Lira , chilijsko-amerykański komentator wojenny znany ze swoich krytycznych poglądów na temat reżimu Zełenskiego i konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, zmarł 11 stycznia 2024 r. w szpitalu w Charkowie na Ukrainie. Śmierć Liry nastąpiła po ośmiu miesiącach pozbawienia wolności pod zarzutem „usprawiedliwiania działań wojskowych Rosji na Ukrainie”, wywołując międzynarodowe kontrowersje i rodząc pytania dotyczące wolności słowa i praw człowieka w czasie wojny.

Gonzalo Lira zyskał rozgłos w 2022 r. jako głośny krytyk tego, co postrzegał jako rosnący autorytaryzm na Ukrainie. Lira postrzegała konflikt jako wojnę zastępczą prowadzoną przez USA przeciwko Rosji i krytykowała utratę życia w zamian za daremną i niemożliwą do rozwiązania wojnę.

Punktem zwrotnym było jego aresztowanie w maju 2023 r. pod zarzutem „produkcji i rozpowszechniania materiałów usprawiedliwiających zbrojną agresję Rosji na Ukrainę”. Nie tylko uwydatniło złożoność wolności słowa w czasie wojny, ale także stało się katalizatorem ruchów opozycji przeciwko finansowaniu konfliktu przez USA. Znane osobistości, takie jak potentat technologiczny Elon Musk i gospodarz Fox News Tucker Carlson , wezwały do jego uwolnienia, zwracając światową uwagę na jego sprawę.

Wiadomość o pogarszającym się stanie zdrowia Liry pojawiła się w wyniku komunikacji pomiędzy jego ojcem, Gonzalo Lirą seniorem , a ambasadą USA. Dokumenty i e-maile ujawniły, że Lira senior próbował powiadomić ambasadę o krytycznym stanie jego syna i braku przejrzystości ze strony władz ukraińskich w sprawie jego stanu zdrowia.

„Nie mogę zaakceptować sposobu, w jaki zginął mój syn. Był torturowany, wymuszony, w odosobnieniu przez 8 miesięcy i 11 dni, a ambasada USA nie zrobiła nic, aby pomóc mojemu synowi” – stwierdziła Lira Senior w e-mailu ogłaszającym tę wiadomość.

„Odpowiedzialność za tę tragedię ponosi [ponosi] dyktator Zełenski za zgodą starzejącego się amerykańskiego prezydenta Joe Bidena” – napisał, dodając: „Mój ból jest nie do zniesienia. Świat musi wiedzieć, co dzieje się na Ukrainie z tym nieludzkim dyktatorem Zełenskim”.

W przejmującej, odręcznej notatce Lira opisał swoje problemy zdrowotne, w tym podwójne zapalenie płuc, odmę opłucnową i ciężki obrzęk. List ten, uważany za jego ostatnią pisemną korespondencję, szczegółowo opisywał zaniedbania, z jakimi spotkał się w więzieniu. Według doniesień, pomimo tych niepokojących objawów, zwrócono się o pomoc medyczną aż było za późno.

W liście czytamy: „Miałem podwójne zapalenie płuc (obu płuc), a także odmę opłucnową i bardzo poważny przypadek obrzęku (obrzęku ciała). Wszystko zaczęło się w połowie października, ale zostało zignorowane przez więzienie. Dopiero na rozprawie 22 grudnia przyznali, że mam zapalenie płuc. Niedługo poddam się zabiegowi mającemu na celu zmniejszenie ciśnienia obrzękowego w płucach, które powoduje u mnie ekstremalną duszność do tego stopnia, że tracę przytomność po minimalnej aktywności lub nawet po prostu rozmowie przez 2 minuty”.

Nieustanne wysiłki Liry seniora, by zwrócić się o pomoc do ambasady USA i zapewnić synowi dobro podczas hospitalizacji, pozostały bez echa. Jego najgorsze obawy potwierdziły się tydzień później wraz z wiadomością o śmierci syna. W rozdzierającym serce oświadczeniu Lira senior potępiła rządy Ukrainy i USA za rolę, jaką odegrały w śmierci jego syna, nazywając ją wynikiem „tortur, wymuszenia i przetrzymywania w odosobnieniu”.

Znaczący rozwój wydarzeń nastąpił w sierpniu ubiegłego roku, gdy Gonzalo Lira po kilku miesiącach milczenia w mediach społecznościowych po aresztowaniu przez władze ukraińskie powrócił z wiadomościami, w których twierdził, że próbuje uciec z Ukrainy. Jednak jego wysiłki zostały podobno udaremnione, co doprowadziło do plotek o jego odzyskaniu. Analityk stosunków międzynarodowych Mark Sleboda potwierdził w mediach społecznościowych, że Lira próbował uciec na Węgry, prosząc o azyl polityczny, ale został zatrzymany na granicy z Ukrainą. W postach Liry szczegółowo opisano jego przeżycia, w tym zarzuty stosowania tortur i wyłudzania 70 000 dolarów w czasie zatrzymania. Wyraził także sceptycyzm co do otrzymania azylu politycznego w jakimkolwiek państwie Unii Europejskiej innym niż Węgry, w obawie przed deportacją z powrotem na Ukrainę. Ostatnia wiadomość Liry wskazywała na ryzyko zesłania do obozu pracy, a późniejsze milczenie wzbudziło obawy o jego los.

Departament Stanu USA ostatecznie potwierdził śmierć Liry, składając kondolencje rodzinie, ale powstrzymując się od dalszych komentarzy. Potwierdzenie to nastąpiło po raporcie Tuckera Carlsona o śmierci Liry i wcześniejszych apelach Elona Muska do prezydenta Ukrainy Zełenskiego o wyjaśnienia aresztowania i przetrzymywania Liry.

Władze rosyjskie wzywały już światowe środowisko dziennikarskie do obrony Liry, podkreślając złożone implikacje geopolityczne jego sprawy. SBU utrzymywała, że Lira została aresztowana i przetrzymywana zgodnie z prawem, co dodało kolejny wymiar do tego międzynarodowego sporu.

HT

The tragic end of Gonzalo Lira: A voice silenced in Ukraine