V.R.S.
449

Jak śpiewać Wielkie Antyfony Adwentowe

Pochodzenie Wielkich Antyfon Adwentowych, śpiewanych przez siedem dni poprzedzających Wigilię Bożego Narodzenia, ginie w mrokach przeszłości. Teorie są różne - wspomniany już przy okazji modlitwy Memorare, jezuita o. Herbert Thurston wskazywał, iż słynny poemat Crist Cynewulfa (koniec VIII wieku) dowodzi znajomości tych tekstów liturgicznych, zatem przypuszczalnie są starsze i datują się na okres powstania Antyfonarza Rzymskiego czyli czasy papieża Grzegorza Wielkiego (koniec VI wieku) J. Allen Cabaniss w tekście: A Note on the Date of The Great Advent Antiphons wskazał z kolei na możliwe związki opartej na cytacie z Księgi Mądrości (Mdr 8,1) antyfony O Sapientia z dziełem filozofa z VI wieku, sławnego Boecjusza (autor m.in. traktatu O osobie Chrystusa i jej dwóch naturach) Pociechą Filozofii, w którym występuje fragment jej tekstu. W każdym razie, w średniowieczu Wielkie Antyfony stały się ważnym punktem liturgii adwentowej.

Jak je śpiewać wyjaśnia o. Prosper Gueranger w swoim Roku Liturgicznym (Tom I): "Godzina Kanoniczna Nieszporów została wybrana jako najwłaściwszy czas tego uroczystego wezwania do naszego Zbawiciela, albowiem jak Kościół śpiewa w jednym ze swych hymnów, "gdy zmierzch na ziemi okrąg spadł" (vergente mundi vespere) Mesjasz przyszedł pośród nas. Antyfony te śpiewa się wraz z Magnificat by ukazać, że Zbawiciel, którego oczekujemy przychodzi do nas przez Maryję. Śpiewa się je dwukrotnie - raz przed i raz po Kantyku, jak przy świętach Duplex, aby ukazać ich wielką uroczystość. W niektórych kościołach wykształcił się dawniej zwyczaj trzykrotnego ich śpiewania - to jest przed Magnificat, przed Gloria Patri i przed Sicut erat."

A oto same Antyfony (w linkach przykładowe wykonanie z yt, z neumami):

O Sapientia, quae ex ore Altissimi prodiisti [Syr 24,5], attingens a fine usque ad finem, fortiter suaviterque disponens omnia[Mdr 8,1]: veni ad docendum nos viam prudentiae [Prz 9,6]
O Mądrości, która wychodzisz z samych ust Najwyższego, sięgając z jednego końca na drugi, z mocą i słodyczą zarządzając wszystkim, przybądź by nauczyć nas dróg roztropności.

O Adonai [Wj 6,2-3], et Dux domus Israel [2 Kr 6,5], qui Moysi in igne flammae rubi apparuisti [Wj 3,2], et ei in Sina legem dedisti [Kpł 27,34]: veni ad redimendum nos in brachio extento [Wj 6,6]
O Adonai, wodzu domu Izraela, coś objawił się Mojżeszowi w płonącym krzewie i dał mu prawo na górze Synaju, przybądź i ocal nas swym wyciągniętym ramieniem.

O radix Jesse, qui stas in signum populorum [Iz 11,10], super quem continebunt reges os suum [Iz 52,15], quem Gentes deprecabuntur [Iz 11,10]: veni ad liberandum nos, jam noli tardare.
Korzeniu Jesse, co stoisz jak znak pośród ludów, przed którym to zamkną królowie swe usta, którego proszą narody, przybądź by nas wyzwolić i już dłużej nie zwlekaj.

O Clavis David [Iz 22,22] et sceptrum domus Israel; qui aperis, et nemo claudit; claudis, et nemo aperit: veni, et educ vinctum de domo carceris [Iz 42,7], sedentem in tenebris et umbra mortis [Łk 1,19]
Kluczu Dawida, berło domu Izraela, co ty otworzysz, nikt nie zamknie, co zamkniesz, nikt nie otworzy; przybądź i wyprowadź więźniów z więziennych lochów, siedzących w ciemnościach oraz cieniu śmierci.

O Oriens [Łk 1,78], splendor lucis aeternae [Mdr 7,26], et sol justitiae:[Ml 4,2] veni, et illumina sedentes in tenebris, et umbra mortis [Łk 1,79].
Wschodzie ranny, chwało światłości wiecznej, słońce prawości: przybądź by oświecić siedzących w ciemnościach oraz cieniu śmierci.

O Rex Gentium [Jr 10,7], et desideratus earum [Ag 2,8], lapisque angularis [Iz 28,16], qui facis utraque unum [Ef 2,14]: veni, et salva hominem, quem de limo formasti [Rdz 2,7].
Królu Ludów, Ty jesteś ich upragnieniem, Tyś Kamień węgielny i czynisz je wszystkie jednym: przybądź i ocal człowieka, coś z gliny uformował.

O Emmanuel [Iz 7,14], Rex et legifer noster [Iz 33,22], exspectatio Gentium [Rdz 49,10] et Salvator earum [1 Tm 4,10]: veni ad salvandum nos, Domine, Deus noster.
Emmanuelu, Królu nasz, Prawodawco, Oczekiwanie narodów, ich Zbawicielu, przybądź by nas ocalić, o Panie nasz i Boże.

podobne tematy:
Roraty
Conditor alme siderum – hymn Adwentowy
Benedictus