Plan odbudowy i zwiększania odporności dla Polski -dokument UE
Co znaczy "budowanie i zwiększanie odporności"? Reformy usuwają przeszkody w trwałym i zrównoważonym wzroście, a inwestycje mają na celudekarbonizację polskiej gospodarki, przyspieszenie transformacji cyfrowej oraz wzmocnienie odporności gospodarczej i społecznej Polski
Po bezprecedensowym kryzysie spowodowanym pandemią, plan odbudowy i zwiększania odporności Polski jest odpowiedzią na pilną potrzebę wspierania silnego ożywienia gospodarczego i przygotowania Polski na przyszłość . Reformy i inwestycje zawarte w planie pomogą Polsce stać się bardziej zrównoważoną, odporną i lepiej przygotowaną na wyzwania i możliwości związane z transformacją ekologiczną i cyfrową. W tym celu plan obejmuje 49 reform i 53 inwestycje.
Zostaną one wsparte szacunkową kwotą 23,9 mld euro dotacji i 11,5 mld euro pożyczek.42,7% planu będzie wspierać zieloną transformację , a 21,3% planu będzie wspierać transformację cyfrową .
Transformacyjny wpływ polskiego planu jest wynikiem silnego połączenia reform i inwestycji, które odpowiadają na specyficzne wyzwania Polski. Reformy usuwają przeszkody w trwałym i zrównoważonym wzroście, a inwestycje mają na celu dekarbonizację polskiej gospodarki, przyspieszenie transformacji cyfrowej oraz wzmocnienie odporności gospodarczej i społecznej Polski . Plan ma również na celu wzmocnienie ważnych aspektów niezależności sądownictwa.Wszystkie reformy i inwestycje muszą zostać zrealizowanew określonych ramach czasowych , ponieważ rozporządzenie w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności przewiduje, że muszą one zostać zakończone do sierpnia 2026 r.
Plan będzie sprzyjał wzrostowi gospodarczemu i tworzeniu miejsc pracy. Podniesie on produkt krajowy brutto Polski o 1,1% do 1,8% do 2026 r. To ożywienie gospodarcze zapewni zatrudnienie nawet 105 000 obywateli. Polska odniesie znaczne korzyści z planów odbudowy i zwiększania odporności innych państw członkowskich, na przykład poprzez eksport. Te skutki uboczne stanowią0,2 punktu procentowego produktu krajowego brutto w 2026 roku . Pokazuje to wartość dodaną wspólnych i skoordynowanych działań na poziomie europejskim.
Podczas opracowywania planu polskie władze konsultowały się z krajowymi i regionalnymi partnerami społecznymi i zainteresowanymi stronami, prowadząc jednocześnie ścisły dialog z Komisją przed formalnym przedłożeniem planu w dniu 3 maja 2021 r. W dniu 1 czerwca 2022 r. Komisja wyraziła zgodę na plan. Plan został z kolei przyjęty przez Radę 17 czerwca, otwierając drzwi do jego realizacji i finansowania. Zielone przejście W obszarze polityki klimatycznej i środowiskowej Polska stoi przed wyzwaniem dekarbonizacji polskiej gospodarki i rozwoju zrównoważonego transportu . Kluczowe środki na rzecz zielonej transformacji Plan wspiera zieloną transformację, przyczyniając się do zwiększenia udziału energii odnawialnej w miksie energetycznym. Obejmuje to ponad 3,7 miliarda euro na finansowanie morskich elektrowni wiatrowych i infrastruktury terminali , a także kluczowe zmiany w ramach regulacyjnych, które ułatwią budowę lądowych elektrowni wiatrowych . Plan przewiduje również reformę mającą na celu wyeliminowanie wąskich gardeł w imporcie energii elektrycznej . Ponadto w planie przeznaczono 3,5 mld euro na energooszczędną renowację budynków i 800 mln euro na wsparcie rozwoju zielonych technologii wodorowych . Plan obejmuje również inwestycje o wartości ponad 7,5 miliarda euro w zieloną i inteligentną mobilność.
Przykładowy projekt: Modernizacja polskiej sieci elektroenergetycznej i cyfryzacja systemu elektroenergetycznego Plan wspiera modernizację polskiej sieci elektroenergetycznej i cyfryzację systemu elektroenergetycznego, przeznaczając 300 mln euro na rozbudowę i modernizację linii elektroenergetycznych wysokiego napięcia oraz rozwój centrum danych o rynku energii elektrycznej. Pomoże to Polsce zintegrować więcej OZE, w tym z pierwszych morskich farm wiatrowych w kraju, które również wspiera plan. Hub danych energetycznych umożliwi rozwój nowych innowacyjnych usług na rynku energii elektrycznej, łącząc transformację zieloną i cyfrową.
Przejście cyfrowe
Cyfrowe wyzwania dla Polski to brak powszechnego dostępu do szybkiego internetu, cyfryzacja usług publicznych i edukacji, doskonalenie umiejętności cyfrowych oraz zwiększanie bezpieczeństwa cybernetycznego . Kluczowe środki transformacji cyfrowej Plan odbudowy i zwiększania odporności Polski wspiera transformację cyfrową, inwestując 420 mln euro w cyfryzację administracji publicznej , na przykład cyfryzację fakturowania i procedur administracyjnych związanych z budownictwem i planowaniem przestrzennym. 2,6 mld euro zostanie przeznaczone na zapewnienie dostępu do szybkiego internetu i wdrożenie sieci 5G w Polsce.
Plan obejmuje również reformy mające na celu cyfryzację edukacji oraz inwestycje w wysokości 1,4 mld euro w infrastrukturę cyfrową i sprzęt dla szkół, a także w umiejętności cyfrowe nauczycieli. Transformacyjne reformy i inwestycje o wartości 443 mln euromają na celu wzmocnienie zdolności państwa w zakresie cyberbezpieczeństwa .
Przykładowy projekt: Cyfryzacja szkół W ramach planu szkoły w Polsce otrzymają najnowocześniejszy sprzęt multimedialny do użytku nauczycieli i uczniów, m.in. 1,2 mln laptopów, szybkie łącze internetowe oraz laboratoria STEM i Sztucznej Inteligencji. W ten sposób plan zapewni wszystkim szkołom podstawowym i średnim w całej Polsce równe szanse korzystania z technologii cyfrowych w nauce.
Odporność gospodarcza i społeczna Kluczowe wyzwania makroekonomiczne dla polskiej gospodarki to niski współczynnik aktywności zawodowej kobiet i grup defaworyzowanych, niedostatki służby zdrowia oraz potrzeba poprawy klimatu inwestycyjnego . Kluczowe środki wzmacniające odporność gospodarczą i społeczną Plan wzmacnia odporność gospodarczą i społeczną dzięki środkom na rzecz dalszego rozwoju opieki nad dziećmi i opieki długoterminowej , które mają poprawić udział kobiet w rynku pracy. Plan wspiera również dostępność i efektywność polskiego systemu opieki zdrowotnej , inwestując 4,4 mld euro m.in. we wsparcie szpitali i uczelni medycznych. Przewiduje się szereg reform mających na celu poprawę klimatu inwestycyjnego w Polsce. Obejmuje to kompleksową reformę systemu dyscyplinarnego mającego zastosowanie do polskich sędziów,która ma wzmocnić ważne aspekty niezależności sądownictwa.
Przykładowy projekt: Poprawa dostępności i jakości opieki nad dziećmi Inwestycja na dużą skalę w placówki opieki nad dziećmi o wartości 381 mln euro poprawi dostęp do opieki nad dziećmi w wieku do trzech lat poprzez utworzenie ponad 47 500 nowych miejsc w żłobkach i klubach dziecięcych oraz ustanowienie nowego zestawu standardów jakości opieki nad dziećmi, w tym edukacyjnej wytyczne. To z kolei będzie wspierać dostęp kobiet do rynku pracy. Plan odnosi się do znacznej części wyzwań i priorytetów specyficznych dla Polski, określonych w Semeście Europejskim , rocznym cyklu koordynacji i nadzoru polityk gospodarczych UE.
