ZAPROTESTUJ - Spektakl "Klątwa" wraca na deski Teatru Powszechnego w Warszawie
Taki fakt ma miejsce, to znaczy, że prokuratura nie wykazała się znajomością prawa albo skutecxznością.
Spektakl "Klątwa" wraca na deski Teatru Powszechnego w WarszawieO(www.powszechny.com ). Wszyscy sprawę znają...
"POMÓŻCIE wysyłając maile (z ilu tylko macie kont), zalejmy ich naszym protestem. Poniżej przykładowa treść i adresy:
Przykładowa treść:
Szanowni Państwo!
W dniach 21 – 23 kwietnia br. w repertuarze Teatru Powszechnego w Warszawie planowane są dalsze wystawienia spektaklu „Klątwa” w reżyserii Olivera Frljić. Premiera „Klątwy” spotkała się z protestami społecznymi. Sam reżyser natomiast znany jest z bluźnierczych przedstawień.
Planowany spektakl „Klątwa” zawiera szereg scen obrażających uczucia religijne, jak również nawołujących do nienawiści na tle religijnym, narodowościowym, a także sceny nawołujące do popełnienia przestępstwa w rozumieniu obowiązującego porządku prawnego. Spektakl zawiera m.in. scenę pocierania się przez dwie aktorki drewnianym krzyżem w kroku, oraz wkładanie krzyża w majtki, co stanowi inną czynność seksualną, scenę aktu seksualnego z figurą św. Jana Pawła II, oraz „powieszenie” posągu św. Jana Pawła II z tabliczką zawierającą napis „obrońca pedofili”, a ponadto scenę, w której aktorka mówi o usuwaniu ciąży, co 3 miesiące „bo mogę”. Jest to tylko kilka scen naruszających w sposób oczywisty unormowania prawne występujące zarówno w prawie krajowym, jak również w prawie międzynarodowym.
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż istnieje oczywista kolizja zasad prawnych w postaci prawa jednostki do ochrony czci i dobrego imienia oraz prawa do swobody wypowiedzi i wolności słowa (swoboda wypowiedzi obejmuje również wypowiedzi komercyjne). Obydwie wskazane zasady są chronione zarówno na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (art. 14 i art. 54 ust. 1 oraz art. 30, art. 31 ust. 3 i art. 47), umów międzynarodowych (art. 10 ust. 1 i 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, art. 19 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 17 i 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych) – zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 12 marca 2013 roku, sygn. akt I ACa 1034/12. Opisane na wstępie zachowania przekraczają konstytucyjne oraz międzynarodowe normy wolności wyrażania poglądów. Respektując wolność słowa gwarantowaną powyższymi unormowaniami należy mieć na względzie, iż wolność ta nie może godzić w osobistą godność człowieka, jego uczucia religijne, czy światopogląd. Wolność jednego człowieka kończy się tam, gdzie zaczyna się wolność drugiego człowieka.
Należy wskazać, iż szerokie orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka uzależnia ocenę moralności danego postępowania w świetle tradycji i zwyczajów panujących w danych państwie i kulturze. Dlatego też sądom krajowym służy w tym aspekcie większy margines, gdyż sędziowie krajowi są najlepiej obeznani w kwestiach moralnych występujących w danym społeczeństwie. Na bazie orzecznictwa ETPC należy podkreślić, że co prawda nie wolno niepotrzebnie ingerować w wolność ekspresji, jednak w tym konkretnym przypadku szeroki margines oceny państwa i brak europejskiej oraz polskiej koncepcji moralności oraz fakt ogólnej dostępności przekazu pozwala państwu na ingerencję w wolność wyrażonej ekspresji artystycznej (zob. Wyrok ETPC z dnia 24 maja 1988 r., w sprawie Müller p. Szwajcarii, skarga nr 10737/84). Zważyć należy, iż decydujący w tej kwestii jest fakt powszechnej dostępności przedstawianego spektaklu. Zastrzeżenie, że spektakl jest kontrowersyjny czy też sceny odnoszące się do zachowań seksualnych i przemocy w żaden sposób nie odzwierciedla faktycznego przekazu z jakim spotyka się film podczas trwania przedstawienia. Należy tym samym stwierdzić, iż ETPC zdaje się w analogicznych stanach faktycznych stawiać prawo jednostki do poszanowania jej godności, czci, jak również wolności religijnej nad prawem do wolności słowa, nawet w wydaniu ściśle artystycznym (por. Wyrok ETPC z dnia 20 września 1994 r., w sprawie Otto-Preminger-Institut p. Austrii, skarga nr 13470/87 oraz Wyrok ETPC z dnia 25 listopada 1996 r., w sprawie Wingrove p. Wielkiej Brytanii, skarga nr 17419/90). Podobne wnioski można wyciągnąć analizując orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, którego stanowisko w sposób bezpośredni wskazuje, iż treści obiektywnie znieważające nie zasługują na ochronę prawną z tytułu wolności słowa. Trudno bowiem uznać, że immanentny rdzeń swobody wypowiedzi sprowadza się do wyrażania poglądów znieważających czy obrażających uczucia innych osób, a więc okazywaniu pogardy za pomocą obraźliwych lub poniżających sformułowań (ewentualnie gestów), które nie podlegają kwalifikacji w kategoriach prawdy i fałszu. Uzasadniając proporcjonalność ingerencji w swobodę wypowiedzi, Trybunał Konstytucyjny wprost odniósł się do faktu, że wolność sumienia i wyznania jest ściśle powiązana z godnością jednostki i to ona uzasadnia ochronę. Dalej Trybunał Konstytucyjny ocenił, że penalizacja ma przeciwdziałać takiemu rodzajowi „krytyki”, który polega na zastępowaniu, z powołaniem się na wolność słowa, argumentów merytorycznych – zniewagami, które nie mogą być standardem akceptowanym w demokratycznym państwie (zob. Wyrok TK z dnia 6 października 2015 r. w sprawie sygn. akt SK 54/13).
Zważyć należy, iż przyjęta linia orzecznicza zarówno ETPC oraz TK wskazuje na możliwość oceny wypowiedzi artystycznej nie podlegającej ochronie w ramach wolności słowa. Ponadto wskazuje, iż wolność słowa nie może służyć jako „płaszcz ochronny” dla bluźnierstwa, szkalowania oraz bezpodstawnego obrażania zarówno innych ludzi, jak również symboli religijnych, czy państwowych. Zachowanie takie nie mieści się w definicji wolności sztuki czy wolności artystycznej.
Po ustaleniu, iż przedmiotowe zachowanie nie podlega ochronie prawnej w ramach wolności artystycznej i wolności słowa zważyć należy, iż zachowanie to wyczerpuje znamiona czynów zabronionych. Zgodnie chociażby z art. 196 Kodeksu Karnego „kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2” (ponadto m.in. art. 152 w zw. z art. 18 kk).
W tym miejscu należy również podkreślić, iż chrześcijaństwo którego symbole zostały znieważone w „Klątwie” oraz osoba św. Jana Pawła II są bardzo mocno związane z narodem polskim oraz polską tradycją i kulturą, co podkreśla dodatkowo, iż margines moralny w tej kwestii został jednoznacznie zakreślony w społeczeństwie. Wystawienie spektaklu „Klątwa” może wywołać niepokoje społeczne oraz nawoływać do nienawiści na tle religijnym oraz światopoglądowym.
Wobec powyższego zachodzi uzasadnione podejrzenie, iż wystawianie spektaklu „Klątwa” po pierwsze nie podlega ochronie prawnej, a po drugie wyczerpuje znamiona czynu zabronionego przez polskie prawo, co również znajduje odzwierciedlenie w prawie i orzecznictwie międzynarodowym. Z uwagi na powyższe, wystawianie „Klątwy” powinno być zakazane przez państwo polskie. Mając powyższe na uwadze, Teatr Powszechny powinien zrezygnować z wystawienia spektaklu „Klątwa” odwołując zapowiedziane już wystawienia. Spektakl przy okazji poprzedniego jego odgrywania był przyczyną manifestacji i niepokojów społecznych. Jego kolejna odsłona może grozić eskalacją konfliktu, jak również pogłębiać antagonizmy społeczne. Z uwagi na naruszenie porządku prawnego również teatr może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za wystawianie i promowanie „Klątwy”, co może skutkować stratami zarówno finansowymi jak również wizerunkowymi.
Biorąc powyższe pod rozwagę, zdecydowanie wnosimy o zaprzestanie odgrywania na deskach Teatru Powszechnego bluźnierczego przedstawienia „Klątwa” w reżyserii Olivera Frljić który w ewidentny sposób narusza porządek prawny i godzi w podstawowe wartości Polski i Polaków.
