NAJŚWIĘTSZA MARYJA PANNA KRÓLOWA - 22 sierpnia
Za życia, Maryja nie była „ubogą dziewczyną z prowincji ” , „jakąś tam” pobożną dzieweczką - jak niektórzy Ją nieraz przedstawiają - pochodziła z KRÓLEWSKIEGO rodu Dawida.
Ewangelie bardzo często podkreślają to królewskie pochodzenie Pana Jezusa (Mt 22, 41-46; Mk 12, 35-37; Łk 20, 41-44; Rz 1, 3; 15, 12; 2 Tm 2, 8; Ap 22, 16 i inne)
Wiemy, co potwierdzają dokumenty Kościoła, że Maryja
„ dopełniwszy biegu życia ziemskiego z ciałem i duszą wzięta została do chwały niebieskiej i wywyższona przez Pana jako Królowa wszystkiego.”
Wspomnienie Maryi Królowej zostało wprowadzone przez papieża Piusa XII encykliką
Ad caeli Reginam / Do Królowej niebios
wydaną 11 października 1954 r., w setną rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Maryi.
Już w czasie Soboru Watykańskiego I w roku 1869 biskupi francuscy i hiszpańscy prosili o to święto.
Pierwszy Kongres Krajowy Maryjny we Francji odbyty w Lyonie (1900) prośbę tę ponowił.
Uczyniły to również międzynarodowe kongresy maryjne odbyte we Fryburgu (1902) i w Einsiedeln (1904).
Od roku 1923 wyłonił się specjalny ruch pro regalitate Mariæ.
Początkowo wspomnienie Maryi Królowej obchodzone było w dniu 31 maja, ale w wyniku posoborowej reformy kalendarza liturgicznego przesunięto je na oktawę uroczystości Wniebowzięcia Maryi - 22 sierpnia
W Piśmie świętym ( prócz wzmianek i o Jej pochodzeniu ziemskim ) nie mamy tekstu, który by wprost mówił o królewskim tytule Najświętszej Maryi Panny.
Są jednak teksty pośrednie, które tę, o jej koronacji w Niebie prawdę zawierają.
W raju pojawia się zapowiedź Niewiasty, która skruszy głowę węża {Rdz 3, 15).
Archanioł Gabriel i Elżbieta wołają do Maryi: "Błogosławiona jesteś między niewiastami" (Łk 1, 28. 43) - a więc spomiędzy wszystkich niewiast na ziemi Ty jesteś pierwsza.
Sama też Maryja w proroczym natchnieniu wypowiada o sobie słowa: "Oto błogosławić Mnie będą odtąd wszystkie pokolenia" (Łk 1, 48).
Apokalipsa zawiera taką relację: "Potem ukazał się znak na niebie: Niewiasta obleczona w słońce i księżyc pod Jej stopami, a na Jej głowie wieniec z gwiazd dwunastu" (Ap 12, 1) - tą Niewiastą, według tradycji Kościoła, jest właśnie Maryja.
Drugim źródłem naszej wiary jest także podanie ustne, które objawia się w zwyczajnym nauczaniu Kościoła i w pismach jego Ojców.
Tu mamy już świadectwa wprost, a jest ich bardzo wiele.
* Św. Efrem (+ 373) już 1600 lat temu tak pisze o Maryi:
"Dziewico czcigodna, Królowo i Pani". "Po Trójcy jest Panią wszystkich". "Jest Panią wszystkich śmiertelnych".
Samego siebie nazywa "sługą Maryi".
* Św. Piotr Chryzolog (+ 451), również doktor Kościoła, nazywa Matkę Bożą "Panią" (Domina).
W dawnej terminologii oznaczało to słowo godność władcy i króla.
* Św. Ildefons, biskup Toledo (+ 669), nazywa Maryję nie tylko Panią, ale "panującą nad wszystkimi ludźmi". Przy tej okazji wypowiada przepiękne słowa: "Stałem się sługą Twoim, boś Ty się stała Matką mojego Stworzyciela".
* Św. German, patriarcha Konstantynopola (+ 732) nazywa Maryję "Królową wszystkich mieszkańców ziemi",
św. Jan Damasceński (+ 749) "Królową rodzaju ludzkiego" i "Królową wszystkich ludzi", "Panią wszechstworzenia".
Potwierdzenie powszechnej wiary w to, że Maryja jest Królową nieba i ziemi, wyraża również ikonografia chrześcijańska, która od lat najdawniejszych przedstawia Maryję na tronie, z nimbem, w którym przedstawiano tylko cesarzy.
Spotykamy taki sposób przedstawiania Najświętszej Maryi Panny już od III w. w katakumbach.
Na ikonach bizantyjskich od wieku VI Matka Boża jest zawsze na tronie.
Tego rodzaju obrazy, a potem figury nosiły nazwę Basilissa, czyli Królowa, lub Theantropo, czyli Pani siedząca na tronie, mająca na kolanach Dziecię Boże.
Często dla podkreślenia, że Maryja jest także Królową aniołów, przedstawiano Jej postać w ich otoczeniu.
We wczesnośredniowiecznych obrazach aniołowie podtrzymują koronę nad Jej głową.
Ten typ obrazów nosił grecką nazwę Panaghia angheloktistos.
Od X w. powszechnym zwyczajem staje się przedstawianie Maryi na tronie i z koroną, w szatach królewskich, a nawet siedzącą po prawicy Chrystusa.
Od XIV w. ulubionym tematem artystów staje się scena "koronacji" Maryi przez Pana Jezusa czy też Boga Ojca.
W VIII w. jako forma walki z obrazoburcami przyjął się zwyczaj prywatnego koronowania obrazów i figur Matki Bożej, zwłaszcza słynących szczególnymi łaskami.
W 732 r. papież św. Grzegorz III ukoronował obraz Matki Bożej szczerozłotymi koronami z diamentami.
Papież Grzegorz IV w roku 838 podobną koronę ofiarował Matce Bożej w kościele św. Kaliksta w Rzymie.
Od XVII w. zwyczaj ten stał się urzędowo zastrzeżony Stolicy Apostolskiej.
Początkowo koronacje te były zastrzeżone jedynie w stosunku do cudownych obrazów włoskich. Wkrótce jednak rozszerzono je na cały świat.
Pierwszym obrazem, który doczekał się zaszczytu papieskiej koronacji, był obraz Matki Bożej w zakrystii bazyliki św. Piotra w Rzymie (1631).
W Polsce tego zaszczytu dostąpił jako pierwszy obraz Matki Bożej Łaskawej w Warszawie (1651),
a następnie obraz Matki Bożej Częstochowskiej w roku 1717.
Ukoronowania Maryi w Niebie wspominamy w piątej tajemnicy chwalebnej różańca.
Do najdawniejszych i najbardziej popularnych modlitw Kościoła należą
"Pod Twoją obronę" (Sub Tuum præsidium)
i "Witaj, Królowo" (Salve Regina)
oraz Litania Loretańska, gdzie ostatnie wezwania wychwalają Matkę Bożą jako Królową.
W ten sposób wypełniły się słowa Magnificat:
"Oto bowiem odtąd błogosławić mnie będą wszystkie pokolenia, gdyż wielkie rzeczy uczynił mi Wszechmocny".
Tytuł ten podkreślony został także w dokumentach Soboru Watykańskiego II, szczególnie w Konstytucji Dogmatycznej o Kościele Lumen gentium:
Niepokalana Dziewica, zachowana wolną od wszelkiej skazy winy pierworodnej, dopełniwszy biegu życia ziemskiego z ciałem i duszą wzięta została do chwały niebieskiej i wywyższona przez Pana jako Królowa wszystkiego, aby bardziej upodobniła się do Syna swego, Pana panującego (por. Ap 19,16) oraz zwycięzcy grzechu i śmierci (KK 59).
Jest Jego Matką, nosiła Go w swoim łonie, urodziła Go, zadbała o Jego wychowanie, towarzyszyła Mu nieustannie podczas Jego nauczania - aż do krzyża, a potem Wieczernika w dniu Pięćdziesiątnicy.
Królewskość Maryi jest jednak pośrednia. Tylko Pan Bóg jest władcą najwyższym i jedynym.
Jeśli więc Maryję nazywamy Królową, to ze względu na Jej Syna.
Godność Jej Boskiego Macierzyństwa wynosi Ją ponad wszystkie stworzenia,
czyni Ją Królową aniołów i wszystkich świętych, Królową Nieba i ziemi.
Pod Twoją obronę uciekamy się, święta Boża Rodzicielko!
Naszymi prośbami racz nie gardzić w potrzebach naszych,
ale od wszelakich złych przygódracz nas zawsze wybawiać.
Panno chwalebna i błogosławiona.
O Pani nasza,
Orędowniczko nasza,
Pośredniczko nasza,
Pocieszycielko nasza.
Z Synem swoim nas pojednaj,
Synowi swojemu nas polecaj,
swojemu Synowi nas oddawaj. Amen.
SUB TUUM PRAESIDIUM
Sub tuum praesidium confugimus, sancta Dei Genitrix!
Nostras deprecationes ne despicias in necessitatibus nostris,
sed a periculis cunctis libera nos semper,
Virgo gloriosa et benedicta,
Domina nostra,
Mediatrix nostra,
Advocata nostra,
Consolatrix nostra.
Tuo Filio nos reconcilia,
tuo Filio nos commenda,
tuo Filio nos repraesenta.
Witaj Królowo, Matko Miłosierdzia, życie, słodyczy i nadziejo nasza, witaj!
Do Ciebie wołamy wygnańcy, synowie Ewy;
do Ciebie wzdychamy jęcząc i płacząc na tym łez padole.
Przeto, Orędowniczko nasza, one miłosierne oczy Twoje na nas zwróć,
a Jezusa, błogosławiony owoc żywota Twojego, po tym wygnaniu nam okaż.
O łaskawa, o litościwa, o słodka Panno Maryjo!
Módl się za nami święta Boża Rodzicielko.
Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych
Módlmy się. Boże, ucieczko nasza i mocy, wejrzyj łaskawie na lud Twój do Ciebie wołający i za przyczyną chwalebnej i niepokalanej Dziewicy i Matki Bożej Maryi, z świętym jej Oblubieńcem Józefem, z świętymi Apostołami Twoimi Piotrem i Pawłem, oraz wszystkimi Świętymi, wysłuchaj miłościwie i łaskawie prośby nasze, które za nawrócenie grzeszników, za wolność i wywyższenie świętej Matki Kościoła naszego do Ciebie zanosimy. Przez tegoż Chrystusa, Pana naszego.
R. Amen.
SALVE REGINA
Salve, Regina, mater misericordiae, vita, dulcedo et spes nostra, salve.
Ad te clamamus, exsules filii Hevae.
Ad te suspiramus gementes et flentes in hac lacrimarum valle.
Eia ergo, advocata nostra, illos tuos misericordes oculos ad nos converte.
Et Jesum, benedictum fructum ventris tui, nobis post hoc exsilium ostende.
O clemens, o pia, o dulcis Virgo Maria.
Ora pro nobis, sancta Dei Genitrix..
Ut digni efficiamur promissionibus Christi.
Oremus. Deus refugium nostrum et virtus, populum ad te clamantem propitius respice; et intercedente gloriosa et immaculata Virgine Dei Genitrice Maria, cum beato Josepho ejus Sponso, ac beatis Apostolis tuis Petro et Paulo, et omnibus Sanctis, quas pro conversione peccatorum, pro libertate et exaltatione sanctae Matris Ecclesiae, preces effundimus, misericors et benignus exaudi. Per eumdem Christum, Dominum nostrum.
R. Amen.
Encyklika Piusa XII - O królewskiej godności Najświętszej Maryi Panny „Ad Caeli Reginam ” :
