Skutecznym środkiem uwalniającym dusze czyśćcowe z ich cierpień i pomagające im przejść do nieba jest uzyskiwanie odpustów zupełnych i cząstkowych. Czym są odpusty? Odpusty są świętym skarbem, złożonym z zasług Pana naszego Jezusa Chrystusa, Najświętszej Panny Maryi i wszystkich świętych. Poprzez skarb odpustów, „wierni mogą otrzymać dla siebie, a także dla dusz w czyśćcu, darowanie kar doczesnych będących skutkiem grzechów“ (KKK 1498). Wchodząc w szczegóły, Katechizm wyjaśnia, iż „odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgładzone już co do winy. Dostępuje go chrześcijanin odpowiednio usposobiony i pod pewnymi, określonymi warunkami, za pośrednictwem Kościoła, który jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienie ze skarbca zasług Chrystusa i świętych. Odpust jest cząstkowy albo zupełny zależnie od tego, czy od kary doczesnej należnej za grzechy uwalnia w części czy w całości“ (KKK 1471). Warunki, o których trzeba wiedzieć i pamiętać • Odpusty można uzyskać, kiedy dusza znajduje się w stanie łaski (a więc, bez grzechu śmiertelnego w duszy). • Poprzez odpusty udziela się duszom skarbów Kościoła, toteż można je uzyskiwać tylko dla członków Kościoła. • Odpust zupełny może być uzyskany tylko jeden raz w ciągu tego samego dnia (a nie, jak to było dawniej, totes quoties, tyle razy, ile razy powtarzało się przypisane mu czynności i modlitwy). • Dla uzyskania odpustu zupełnego konieczne są: brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, także powszedniego, wykonanie czynności, której jest przypisany odpust i wypełnienie następujących trzech warunków: Spowiedzi sakramentalnej (w ciągu tygodnia przed lub po); Komunii świętej (w dniu uzyskania odpustu, w jego wigilię, lub w ciągu oktawy); odmówienie modlitw według intencji Ojca Świętego (Credo, Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Chwała Ojcu...). Odpusty zupełne Odpust zupełny można uzyskać nie tylko w konkretne dni - dzień zaduszny (2 listopada) i święto Matki Bożej Anielskiej (2 sierpnia, tzw. odpust Porcjunkuli) - ale i wykonując pewne pobożne praktyki. Warto czynić to jak najczęściej: • Adoracja Najświętszego Sakramentu przez co najmniej pół godziny. • Odmówienie Różańca świętego, rozmyślając nad jego tajemnicami: w kościele, w rodzinie, we wspólnocie lub w stowarzyszeniu publicznym. • Droga Krzyżowa. • Lektura Pisma Świętego przez co najmniej pół godziny .
Święta Maria Magdalena de Pazzi W monasterze świętej Marii Magdaleny de Pazzi mieszkała pewna bardzo dobra zakonnica, która ciężko chorowała. Towarzysząca jej święta przygotowała ją na śmierć. Kiedy pobożna mniszka zmarła, a jej ciało zostało wystawione w kościele, święta Maria Magdalena modląc się za nią ujrzała w ekstazie jej jaśniejącą duszę wznoszącą się do nieba. Święta zawołała: „Do zobaczenia, siostro! Leci siostra do nieba tak piękna i tak chwalebna - po krótkim tylko pobycie w czyśćcu, jeszcze zanim pochowane zostanie ciało!“ Pan objawił później świętej, że zmarła siostra przebywała w czyśćcu tylko piętnaście godzin i została uwolniona dzięki licznym odpustom, jakie zostały za nią ofiarowane przez pozostałe mniszki. Odpusty cząstkowe Wiele jest odpustów cząstkowych, które zwykle możemy uzyskiwać także wiele razy dziennie. O ile jesteśmy ożywieni wiarą i miłością nadprzyrodzoną, możemy tym sposobem rzeczywiście uzyskać szybsze uwolnienie z czyśćca dusz, które jeszcze nie odbyły ich kary doczesnej za grzechy popełnione i odpuszczone co do winy. Uprzywilejowanych odpustami jest wiele modlitw (na przykład Anioł Pański), gestów pobożności (np. znak krzyża), nowenn, obiektów (krucyfiksy, medaliki), koron i koronek, sanktuariów i cmentarzy... Wszystkie te odpusty mogą być pobożnie i ze „świętą natarczywością“ ofiarowane za dusze czyśćcowe. Trzy warunki ogólne, o których warto zawsze pamiętać: • „Wierny dostępuje odpustu cząstkowego, jeśli w czasie spełniania swoich obowiązków i w trudach życia wznosi myśli do Boga z pokorą i ufnością, dodając w myśli jakiś akt strzelisty“; • „Jeśli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomocą potrzebującym współbraciom, pomagając im osobiście lub dzieląc się z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust cząstkowy“; • „Gdy wierny w intencji umartwienia się, odmówi sobie czegoś godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust cząstkowy“ Ponadto, używając pobożnie wielu dewocjonaliów (takich jak krucyfiks, krzyżyk, koronka, szkaplerz, medalik...) pobłogosławionych przez księdza, wierni mogą uzyskiwać odpusty, ofiarując je także za dusze czyśćcowe. Święty Alfons de Liguori W swoim długim życiu ten wielki święty i teolog był tak gorliwy w uzyskiwaniu odpustów, że po jego śmierci znaleziono całą torebkę pełną medalików, szkaplerzy, krzyżyków itp.: św. Alfons nosił ją na szyi, aby pomnożyć jak najbardziej uzyskiwane odpusty, do ofiarowania za siebie samego i za innych. Oto przykład gorliwości świętych, korzystających ze wszelkich możliwych środków, aby pomagać duszom czyśćcowym poprzez uzyskanie wielu odpustów, zarówno zupełnych jak i cząstkowych. Święty Ojciec Pio Pewnego razu do Ojca Pio przyszedł jeden z jego synów duchowych. Był bardzo zasmucony, ponieważ nękała go myśl, że będzie musiał pójść - na nie wiedzieć jak długo - do czyśćca i cierpieć tam niewypowiedzianie. Nie wiedział, jak uwolnić się od tej udręki. Ojciec Pio wysłuchał go z ojcowską cierpliwością, po czym powiedział: - „A któż ci powiedział, że pójdziesz do czyśćca i będziesz tam długo? Czemu nie myślisz raczej o tym, że czyśćca można uniknąć, czyniąc wszystko to, czego chce Pan Bóg?“ - „Co mam więc robić?“ - „Staraj się zawsze żyć w łasce Bożej - odpowiedział święty. - Pamiętaj święcić dzień Pański i często przystępować do sakramentów Spowiedzi i, jeszcze częściej, Komunii świętej, także w dni powszednie, o ile masz taką możliwość. Módl się porządnie rano i wieczorem, odmawiaj codziennie Różaniec, wypełniaj dobrze twoje obowiązki, dając wszystkim dobry przykład. Kochaj bardzo Maryję i staraj się uzyskać wszystkie możliwe odpusty, ofiarując Bogu wszelkie niewygody i wyrzeczenia, które ci się przydarzają. Jeśli będziesz tak postępował, to czemu miałbyś pójść do czyśćca? Oto praktyczna lista niektórych modlitw wiążących się z odpustem cząstkowym - i będących do dyspozycji wszystkich wiernych pragnących wspierać drogie dusze czyśćcowe, szczególnie te najbardziej opuszczone i potrzebujące: - Litanie zatwierdzone dla całego Kościoła (Litania do Najświętszego Serca Pana Jezusa, do Najśw. Imienia Jezus; do Najdroższej Krwi Chrystusowej; Litania loretańska; Litania do Wszystkich Świętych; Litania do św. Józefa); - Komunia duchowa; - Duszo Chrystusowa; - Oto ja, o dobry i najsłodszy Jezu...; - Anioł Pański; - Witaj Królowo; - Magnificat; - Modlitwa św. Bernarda (Pomnij, o Najświętsza Panno Maryjo); - Aniele Boży; - Do ciebie, święty Józefie...; - Wieczny odpoczynek; - Miserere, czyli Psalm 50 (51); - Te Deum („Ciebie Boga wysławiamy“); - Tantum ergo („Przed tak wielkim Sakramentem“); - Hymn do Ducha Świętego (Veni Creator Spiritus); - Sekwencja o Duchu Świętym (Veni Sancte Spiritus); - dobrze wykonany znak krzyża. Miłość do zmarłych. Jałmużna, dobre uczynki, post. Jałmużna ofiarowana ubogim z intencją wspomożenia zmarłych jest równoważna z odpustem. Uwalnia ona dusze od ich cierpień, a zarazem poprzez uczynek miłosierdzia wobec żyjących - danie jałmużny - odrywa nasze serce od rzeczy doczesnych, pomagając nam samym w dążeniu do Królestwa niebieskiego. Jakże ważna jest lekcja miłości, jakiej udzielają nam swoimi słowami i czynami święci, poczynając od Ojców Kościoła w pierwszym tysiącleciu, a dochodząc do świętych naszych czasów! To naprawdę wielka szkoła wyrzeczenia i oderwania się od rzeczy doczesnych przez wzgląd na miłość dla tych, którzy cierpią zarówno w czyśćcu, jak i na ziemi. Święty Ambroży Oto rozumowanie wielkiego biskupa Mediolanu, św. Ambrożego: „Jeżeli cierpicie głęboko, ponieważ śmierć zabrała wam ukochane dziecko - i chcielibyście nadal towarzyszyć mu i służyć, lecz nie możecie już nic uczynić - spróbujcie pomyśleć, czy nie możecie pomóc mu i usługiwać w osobie jakiegoś ubogiego albo wielu ubogich. Wiedzcie, że wszystko to, co dacie ubogim, rzeczywiście przyniesie korzyść waszemu drogiemu zmarłemu. Pomagając biednym przez miłość do niego, szybko otworzycie jemu bramy szczęśliwości Królestwa niebieskiego“.
Święty Augustyn Oto natchniona rada, jakiej św. Augustyn udziela nam, aby pieniądze mogły posłużyć także na całą wieczność: „Rozdajcie to, czego nie możecie zachować na zawsze - aby uzyskać to, czego nigdy nie będziecie mogli stracić“. Rzeczywiście, kiedy się pomaga ubogim dla wspomożenia zmarłych, jałmużna uwalnia dusze z czyśćca - a dusze te niewątpliwie pomogą nam z nieba albo całkiem uniknąć czyśćca, albo wyjść z niego jak najprędzej, wchodząc do Królestwa niebieskiego. Święty Grzegorz Wielki Pomagając duszom czyśćcowym, św. Grzegorz Wielki łączył zawsze ofiarę Mszy świętej z rozdawaniem jałmużny ubogim. Ten jego zwyczaj stał się pomału regułą wśród benedyktynów, a także innych rodzin zakonnych. Kiedy umiera mnich, w monasterze przez trzydzieści dni odprawia się za niego Msze święte; w tym samym czasie każdego dnia rozdawana jest ubogim porcja jedzenia, która dostałaby się zmarłemu. Święty Piotr Damiani opowiada: „Pewien szlachetny pan pomógł ubogiej staruszce, trzęsącej się z zimna i moknącej w deszczu, okrywając ją własnym drogim płaszczem. Kiedy rycerz ten zmarł, doszło do objawienia, w którym uboga staruszka stała przed Najświętszą Panną, pokazując Jej płaszcz otrzymany od niego w ów zimny i deszczowy dzień. Staruszka prosiła Maryję za rycerzem, cierpiącym tymczasem w czyśćcu. Jej modlitwa uzyskała jego uwolnienie“. Święty Proboszcz z Ars Osobom pragnącym być zawsze hojnymi w jałmużnach św. Jan Maria Vianney radzi, aby użyli świętego fortelu. Warto nauczyć się widzieć w chorych i ubogich, pukających do naszych drzwi z prośbą o pomoc, kogoś z naszych bliskich cierpiących w czyśćcu, jakby była to ta sama osoba, prosząca o jałmużnę za swoją duszę. Zapewne w takim wypadku nie zabrakłoby nam odwagi, aby dać jałmużnę - i dać ją szczodrze. Dobre uczynki to wszystkie uczynki nie będące grzechem, a spełnione w łasce Bożej i ofiarowane za dusze czyśćcowe. Błogosławiony ks. Jakub Alberione tłumaczy dobrze, jakie uczynki mogą stać się prawdziwymi dobrymi uczynkami: • praca gospodyni: zajęcia domowe, gotowanie, zakupy, wychowywanie dzieci...; • praca robotnika, rzemieślnika, rolnika, mechanika, marynarza...; • praca uczonego, artysty, lekarza, adwokata, nauczyciela...; • praca ucznia, studenta... służba żołnierza i policjanta... Każdy dobry uczynek, spełniony w łasce i ofiarowany Panu Bogu za dusze czyśćcowe ma więc potrójną wartość: zasługującą (wzbogaca zasługami tego, który je spełnia), wyjednującą (może wyjednywać łaski) i zadość czyniącą (spłaca nasze długi wobec Bożej Sprawiedliwości). Post, w sensie właściwym tego słowa polega na ograniczeniu spożywanego jedzenia, umartwiając się z hojnością, unikając jednak szkodzenia zdrowiu. W sensie szerszym, praktykować można „post“ w znaczeniu wyrzeczenia się jakiejś godziwej rozrywki, zabawy, spektaklu, rozmowy, wycieczki... lub znosząc upał i zimno, trud i zmęczenie..., czy też przyjmując z pogodą cierpienia, choroby, niepowodzenia i inne krzyże. Święty Franciszek Salezy Ten święty Doktor Kościoła dobrze tłumaczy, iż wszystkie jałmużny, dobre uczynki, posty i wyrzeczenia ofiarowane za dusze czyśćcowe, stanowią prawdziwą modlitwę całego życia o ogromnej sile i zasięgu. Stanowi ona w gruncie rzeczy połączenie całości naszego codziennego wysiłku ukierunkowanego na uzyskanie uwolnienia dusz czyśćcowych. Święty Bernard Jeśli jesteśmy uważni i staramy się nie tracić tak wielu okazji do wspomagania codziennie dusz czyśćcowych, możemy rzeczywiście przyczynić się do szybszego uwolnienia z czyśćca wielu zmarłych. Wiele osób poprzestaje jednak na jałowym opłakiwaniu swoich zmarłych, nie dając im żadnej ulgi ani pociechy. Tym osobom św. Bernard powtórzyłby: „Każdego dnia widzimy jak umarli opłakują swych umarłych (por. Mt 8,22). Wiele łez i żadnego owocu“. Rzeczywiście w tych wypadkach ogrom bólu nie łączy się nijak z ogromem miłości modlitwy, ofiar i dobrych uczynków spełnianych w intencji zmarłych... Prośmy Maryję, Wspomożycielkę dusz czyśćcowych, aby udzieliła nam drogocennej łaski miłosierdzia względem zmarłych, poprzez oddawanie za nich wszystkich odpustów naszych modlitw i ofiar, naszych jałmużn i postów, naszych dobrych uczynków i nade wszystko odprawiania bądź wysłuchiwania Mszy świętej, wraz z przystąpieniem do Komunii świętej.
Prośmy Maryję, Wspomożycielkę dusz czyśćcowych, aby udzieliła nam drogocennej łaski miłosierdzia względem zmarłych, poprzez oddawanie za nich wszystkich odpustów naszych modlitw i ofiar, naszych jałmużn i postów, naszych dobrych uczynków i nade wszystko odprawiania bądź wysłuchiwania Mszy świętej, wraz z przystąpieniem do Komunii świętej.
